تفسیر روایی سوره قریش

106-تفسیر روایی سوره قریش

آداب قرائت

1

(قریش/ مقدمه)

الصّادقین (علی‌ها السلام) - أَ لَمْ تَرَ کَیْفَ وَ لِإِیلَافِ سُورَهًٌْ وَاحِدَهًْ.

امام باقر و امام صادق (علی‌ها السلام) - أَ لَمْ تَرَ کَیْفَ هر دو یک سوره هستند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج18، ص394

بحارالانوار، ج82، ص41/ نورالثقلین

2

(قریش/ مقدمه)

الصّادق (علیه السلام) - عَنِ الْمُفَضَّلِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) یَقُولُ لَا تَجْمَعْ بَیْنَ سُورَتَیْنِ فِی رَکْعَهًٍْ وَاحِدَهًٍْ إِلَّا الضُّحَی وَ أَ لَمْ نَشْرَحْ وَ سُورَهًَْ الْفِیلِ وَ لِإِیلَافِ قُرَیْشٍ.

امام صادق (علیه السلام) - نمی‌توان دو سوره را در یک رکعت خواند مگر ضحی و انشراح و سوره‌ی فیل و قریش.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج18، ص394

بحارالانوار، ج82، ص45/ نورالثقلین

ثواب قرائت

1

(قریش/ مقدمه)

الصّادق (علیه السلام) - عَنْ أَبِی‌بَصِیر عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ مَنْ أَکْثَرَ قِرَاءَهًَْ لِإِیلافِ قُرَیْشٍ بَعَثَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ عَلَی مَرْکَبٍ مِنْ مَرَاکِبِ الْجَنَّهًِْ حَتَّی یَقْعُدَ عَلَی مَوَائِدِ النُّورِ یَوْمَ الْقِیَامَهًْ.

امام صادق (علیه السلام) - هرکه سوره‌ی لِإِیلَافِ قُرَیْشٍ را بسیار بخواند، خداوند در روز قیامت او را سوار بر چهارپایی از چهارپایان بهشت بر می¬انگیزد تا اینکه در آن روز بر سفره¬های نور بنشیند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج18، ص394

وسایل الشیعه، ج6، ص259/ البرهان/ نورالثقلین

2

(قریش/ مقدمه)

الرّسول (صلی الله علیه و آله) - مَنْ قَرَأَ هَذِهِ السُّورَهًَْ أَعْطَاهُ اللَّهُ مِنَ الْأَجْرِ کَمَنْ طَافَ حَوْلَ الْکَعْبَهًِْ وَ اعْتَکَفَ فِی الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ إِذَا قُرِئَتْ عَلَی طَعَامٍ یُخَافُ مِنْهُ کَانَ فِیهِ الشِّفَاءُ وَ لَمْ یُؤْذِ آکِلَهُ أَبَداً.

پیامبر (صلی الله علیه و آله) - هرکه این سوره را بخواند، خداوند همچون کسی که کعبه را طواف می¬کند و در مسجد الحرام معتکف می¬شود، به او پاداش می¬دهد و چون این سوره بر غذایی خوانده شود که ترس از خوردن آن می¬رود، شفابخش آن غذا شود، به‌گونه¬ای که خورنده¬اش را به هیچ روی نیازارد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج18، ص394

البرهان/ نورالثقلین

3

(قریش/ مقدمه)

الرّسول (صلی الله علیه و آله) - مَنْ قَرَأَهَا عَلَی طَعَامٍ لَمْ یَرَ فِیهِ سُوءً أَبَداً.

پیامبر (صلی الله علیه و آله) - هرکه این سوره را بر غذایی بخواند، هیچ آسیبی از آن نبیند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج18، ص394

البرهان

4

(قریش/ مقدمه)

الصّادق (علیه السلام) - إِذَا قُرِئَتْ عَلَی طَعَامٍ (یُخَافُ مِنْهُ صَحَّ) کَانَ شِفَاءً مِنْ کُلِّ دَاءٍ وَ إِذَا قَرَأْتَهَا عَلَی مَاءٍ ثُمَّ رُشَّ الْمَاءُ عَلَی مَنْ أُشْغِلَ قَلْبُهُ بِالْمَرَضِ وَ لَا یَدْرِی مَا سَبَبُهُ، یَصْرِفُهُ اللَّهُ عَنْهُ.

امام صادق (علیه السلام) - هرگاه این سوره بر غذایی خوانده شود که ترس از خوردن آن می¬رود، در برابر هر دردی شفابخش می-شود و هرگاه آن را بر آبی بخوانند و سپس آن آب را بر کسی بپاشند که قلبش به ناخوشی افتاده و سبّبش را نمی¬داند، خداوند آن ناخوشی را از او برطرف می¬کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج18، ص394

البرهان

آیه لِإیلافِ قُرَیْشٍ [1]

[كيفر لشكر فيل‌سواران] به خاطر این بود که قریش [به اين سرزمين مقدس] الفت گیرند [و زمينه‌ی ظهور پيامبر فراهم شود]!

آیه إیلافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتاءِ وَ الصَّیْفِ [2]

الفت آن‌ها در سفرهای زمستانه و تابستانه [و به خاطر اين الفت به آن بازگردند]!

آیه فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هذَا الْبَیْتِ [3]

پس [به شكرانه‌ی اين نعمت بزرگ] باید پروردگار این خانه را عبادت کنند.

آیه الَّذی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ [4]

همان کس که آن‌ها را از گرسنگی نجات داد و از ترس و ناامنی ایمن ساخت.

1

(قریش/ 4)

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه) - نَزَلَتْ فِی قُرَیْشٍ لِأَنَّهُ کَانَ مَعَاشُهُمْ مِنَ الرِّحْلَتَیْنِ رِحْلَةٍ فِی الشِّتَاءِ إِلَی الْیَمَنِ وَ رِحْلَهًٍْ فِی الصَّیْفِ إِلَی الشَّامِ وَ کَانُوا یَحْمِلُونَ مِنْ مَکَّهًَْ الْأُدْمَ وَ اللِّبَاسَ وَ مَا یَقَعُ مِنْ نَاحِیَهًِْ الْبَحْرِ مِنَ الْفُلْفُلِ وَ غَیْرِهِ فَیَشْتَرُونَ بِالشَّامِ الثِّیَابَ و الدَّرْمَکَ وَ الْحُبُوبَ وَ کَانُوا یَتَأَلَّفُونَ فِی طَرِیقِهِمْ وَ یُثْبِتُونَ فِی الْخُرُوجِ فِی کُلِّ خُرْجَهًٍْ رَئِیساً مِنْ رُؤَسَاءِ قُرَیْشٍ وَ کَانَ مَعَاشُهُمْ مِنْ ذَلِکَ فَلَمَّا بَعَثَ اللَّهُ نَبِیَّهُ (صلی الله علیه و آله) اسْتَغْنَوْا عَنْ ذَلِکَ لِأَنَّ النَّاسَ وَفَدُوا عَلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ حُجُّوا إِلَی الْبَیْتِ، فَقَالَ اللَّهُ: فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هذَا الْبَیْتِ الَّذِی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ فَلَا یَحْتَاجُونَ أَنْ یَذْهَبُوا إِلَی الشَّامِ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ یَعْنِی خَوْفَ الطَّرِیق.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه) - این سوره درباره‌ی قریش نازل شد؛ چرا که قریشیان از راه دو سفر، زندگی خود را می‌گذراندند: سفرهای زمستانه به یمن و سفری در تابستان به شام. ایشان از مکّه، پوست و خشکبار و کالاهایی همچون فلفل و… که از راه دریا آورده می¬شد، بار می¬گرفتند و در شام، جامه و آرد سفید و حبوبات می¬خریدند. آن¬ها در راه به یکدیگر می¬پیوستند و برای هر سفری که خارج می‌شدند، یکی از بزرگان قریش را رئیس خود می¬کردند و از این راه زندگی می‌گذراندند. چون خداوند رسول خود (صلی الله علیه و آله) را برانگیخت، آنان از این کار بی¬نیاز شدند؛ چرا که مردم گرد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) جمع می-شدند و حجّ کعبه به‌جا می¬آوردند، از این‌رو خداوند فرمود: لیَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَیْتِ، الَّذِی أَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ و دیگر نیاز ندارند که به شام بروند و وَ آمَنَهُم مِّنْ خَوْفٍ یعنی ترس از راه.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج18، ص396

البرهان/ نورالثقلین؛ «خرجهًْ» بدل «ناحیه»